Mit o Tezeuszu

Tytuł: Mitologia
Podtytuł: Legendy kreteńskie
Autor: Jan Parandowski

Streszczenie mitu o Tezeuszu

Ojcem Tezeusz był Ajgeus (Egeusz), który zawojował Attykę i został królem Aten, matką  była Ajtra, królewna z Trojzeny. Ajgeus porzucił jego matkę Tezeusza, lecz zanim to zrobił wskazał jej wielki głaz pod, który ukrył miecz i sandały. Gdy Tezeusz dorósł udał się tam z matką i z łatwością odwalił głaz zabrał rzeczy i udał się do ojca. Młodzieniec aby pozyskać sympatię Ateńczyków ujarzmił ogromnego byka, który grasował w okolicach Maratonu. Nikt nie ucieszył się  z tego, że złożył byka w ofierze, gdyż w kraju panowała żałoba. Od króla Minosa przybyli posłowie z żądaniem dorocznego haraczu: wybierano 7 chłopców i 7 dziewcząt, którzy zostaną przeznaczeni na żer dla Minotaura. Tezeusz zadeklarował, że popłynie zabić szkaradne monstrum o byczej głowie, które zamieszkiwało wielki labirynt. Gdyby jego misja powiodła się miał zawiesić na statku czerwony żagiel, w razie porażki czarny. Córka króla Minosa Ariadna dała Tezeuszowi kłębek nici i pouczyła aby przywiązał go przy wejściu i stopniowo rozwijał kłębek. Wreszcie spotkał Minotaura zabił go i wyszedł zwijając nici. Gdy to zrobił wsiadł na okręt i odpłynął razem z Ariadną.

W drodze powrotnej nagle zmieniły się uczucia Tezeusza do Ariadny i kazał wynieść ją śpiącą i porzucić na wyspie. Ariadna była zrozpaczona, wciąż wołała Tezeusza. Nagle jej oczom ukazało się stado satyrów, menad i bachantek. Gdy otworzyła oczy ujrzała także Dionizosa, który wyznał jej miłość i oświadczył się.

Tymczasem stary ojciec Tezeusza wyczekiwał na syna. Gdy okazało się, że z oddali widzi czarny żagiel rzucił się z do morza popełniając samobójstwo. Tezeusz zapomniał zmienić żagiel na czerwony. Wysłał przodem herolda, który został obdarowany wieńcami jako zwiastun dobrej nowiny. Gdy zawiadomił Tezeusza o śmierci ojca wszyscy z płaczem udali się w stronę miasta. Na wspomnienie tego dnia urządzano Oschoforia, którym towarzyszył najpierw radosny, a później żałobny nastrój.

Interpretacja mitu o Tezeuszu

Mit ma swoje symboliczne znaczenie: życie to wielki labirynt, w którym błądzimy ale zawsze znajdzie się ktoś kto poda nam rękę (nić).

Nawiązania do mitu o Tezeuszu

  • Boska komedia – Dante Alighieri
  • Do fraszek – J. Kochanowski
  • Lalka – B. Prus
  • Imię róży – U. Eco
  • Sklepy cynamonowe, Sanatorium pod Klepsydrą – B. Schulz
  • Proces – F. Kafka