Chrześcijaństwo

Pod rządami Rzymian doszło do ukrzyżowania Jezusa Chrystusa w 33 r. n.e. Od związków z judaizmem nową religię wyzwolił Paweł z Tarsu. Chrześcijanie organizowali się w gminy, a swoje niewielkie majątki przeznaczali na pomoc biednym. Prediterzy pełnili funkcję kapłanów, a nadzorcą majątków był episkopos (biskup). Odmawiali składania ofiar bóstwom opiekuńczym miast, co było uznawane za przestępstwo polityczne. Rzymianie nie byli tolerancyjni w stosunku do innych religii toteż nasilały się prześladowania przeciwko chrześcijanom. O dziwko prześladowania jednak jeszcze bardziej zjednoczyły chrześcijan i stopniowo zaczął formować się Kościół. Przełomowa była decyzja Konstantynopola, gdzie uzależniono chrześcijaństwo od władzy państwowej. Biskup Euzebiusz z Cezarei stworzył teologiczny fundament cesarstwa chrześcijańskiego – cesarz wizerunkiem Boga na ziemi. W 380 r. Cesarstwo Rzymskie staje się Cesarstwem Chrześcijańskim = Królestwem Niebieskim.

Cezaropapizm – zwierzchność władzy świeckiej (cesarskiej) nad Kościołem, szczególnie występował na wschodzie. Na zachodzie, po upadku władzy świeckiej władzy cesarskiej Kościół uzyskał samodzielność. Scalał teraz ludzi i ocalił kulturę antyczną.

III w – wczesne prześladowania chrześcijan obwiniano za kryzys Cesarstwa podczas drugiej fali prześladowań.

313 r. – Konstantyn Wielki wprowadza Edyktem Mediolańskim równouprawnienie chrześcijan. Ogłosił jako drugą stolicę Konstantynopol i ochrzcił się na łożu śmierci.

380 r. – Teodozjusz Wielki ustanawia chrześcijaństwo religią panującą, był cesarzem wschodniej części imperium. Zwołał II sobór, gdzie potępiono starą władzę Rzymu.

382 r. – Teodozjusz Wielki podpisuje traktat z barbarzyńcami, otrzymali trybun, a w zamian mieli dostarczyć Rzymowi żołnierzy.

395 r. – występuje przeciwko niemu Eugeniusz i dochodzi do bitwy nad rzeką Frigidas. Teodozjusz wygrywa i wprowadza ustawę o zakazie praktyk pogańskich. Uczynił tym samym chrześcijaństwo religią państwową. Zjednoczył imperium wschodnie i zachodnie, a po śmierci rozdzielił je pomiędzy synów Arkadiusza (wschód) i Honoriusza (zachód). Zachód był rozleglejszy, słabiej zaludniony i panowała tam łacina (Rzym). Wschód był bogatszy, bardziej zaludniony i panowała tam greka (Konstantynopol). Cesarstwo Rzymskie zajmowało basen Morza Śródziemnego (Europa od Dunaju po Ren, Azja Mniejsza, Afryka Północna). Było zbyt duże i trudno było nim rządzić. Dlatego nastąpił podział, który został przypieczętowany upadkiem Cesarstwa Zachodniorzymskiego (Bizantyjskie).

IV/V w. najazdy barbarzyńców, nie myśleli jak dawniej o grabieży, lecz o osiedleniu się na Zachodzie. Po 476 r. zaczęły powstawać państewka germańskie – Królestwa Ostrogotów, Wandalów, Wizygotów, Swebów, Franków, Burgundów. Cestawo Zachodnie już nie istnieje, od 476 r. za Romulusa Augustusa powstanie germańskie poprowadził Odoaker, rządził Italią jako dowódca wojsk do 488 r. – najazd Ostrogotów.

VII w. państwo Arabów rozszerza się kosztem istniejącego Bizancjum, które okres swojej świetności przeżywało w VI w. za czasów Justyniana i przetrwało do 1453 r., czyli do zdobycia Konstantynopola