Bogowie rzymscy
Spis treści:
Bogowie naczelni:
Janus – duch drzwi i bram, wejść, przejść i wyjść. Bóstwo końca i początku. Później czczony jako źródło wszechrzeczy, czyli stwórca także bogów i ludzi.
Jowisz (Jupiter) – podobny do Zeusa. Głównie bóg światłości. Poświęcone mu były idy każdego miesiąca, przypadała na nie pełnia księżyca. Decydował o deszczu i suszy, urodzaju na polach i w winnicach. Używał gromu, który był objawem jego gniewu. Ku jego czci urządzano uroczystości zwane Triumfami. Były aktem najwyższego uwielbienia dla patrona narodu, dawcy zwycięstw i chwały. Uroczystość posiadała bogatą oprawę, a kapłani którzy ją odprawiali byli zobowiązani do przestrzegania wielu zakazów.
Mars – bóg wojny, którego przedstawiano z włócznią i wilkiem. Bronił nie tylko granic, a także pól i urodzajów. Jego kapłani – saliowie chodzili odziani w purpurowe tuniki i płaszcze.
Minerwa – jej imię oznaczało myśl, siłę duchową. Była opiekunką sztuk i rzemiosł.
Junona – żona Jowisza. Święto na jej cześć obchodzono w marcu i zwano je Matronaliami. Opiekowała się żonami, matkami i małżeństwami.
Terminus – bóg miedzy i granic, bóstwo chłopskie, pilnował kamieni granicznych. Składano mu ofiary z mleka, owoców i miodu.
Bóstwa domowe i zmarłych:
Orcus był krainą zmarłych, którą zamieszkiwały duchy manes. Święta ku czci zmarłych obchodzono 21 lutego i nazywano je Feraliami oraz w połowie maja – Lemuria, wierzono, że dusze wychodzą wtedy z grobów i błądzą po świecie w postaci upiorów (lemurów).
Junny i geniusze – opiekowały się kobietami i mężczyznami.
Lary i penaty – dobroczynne bóstwa ogniska domowego.
Westali – 6 kapłanek opiekunek państwa. Zajmowały się utrzymywaniem ognia w świątyni Westy.
Bóstwa ziemi, pól, lasów i źródeł:
Mater, Tellus Mater, Dea Dia – prastara bogini pola uprawnego, która pozwalała ziemi rodzić plony, a ziarnu kiełkować. Jej kultem zajmowało się 12 braci rolnych. Uroczystości na jej cześć przypadały na koniec maja i trwały trzy dni. W darze składano jej głównie wino i kadzidła.
Venus – opiekunka ogrodów warzywnych.
Ops – opiekunka żniw.
Flora – opiekunka kwiatów i radości wiosennej.
Saturn – bóg zasiewów.
Faunus – bóg lasów, dobry duch leśnych gąszczy.
Pales – opiekował się bydłem i pasterzami.
Diana – patronka zwierząt, kwitnącej przyrody, zielonych gajów i polowań.
Neptun – dowodził bóstwami wód.
Personifikacje w mitologii rzymskiej:
Rzeczą typową dla religii rzymskiej jest wielość personifikacji, czyli uosobionych pojęć moralnych, uczuć ludzkich, pragnień, itp.
Bóstwo | Co uosabia | Jak je przedstawiano |
Fides | wierność | z kłosami i koszem pełnym owoców |
Concordia | zgoda | z rogiem obfitości |
Virtus | dzielność | w uzbrojeniu |
Honos | honor | w uzbrojeniu |
Spes | nadzieja | z kwiatem w dłoni |
Pudicitia | wstydliwość | w grubej zasłonie |
Clementia | łagodność | z berłem w ręce |
Mercurius | spryt handlowy | podobnie jak Hermesa |
luventus | młodość | – |