Przekłady Biblii
Księgi Starego Testamentu zapisywane były w trzech językach: hebrajski, aramejski i grecki. Pierwsze tłumaczenie Biblii na język grecki miało miejsce w III-II w. p.n.e. Nazywa się Septuaginta (łac. siedemdziesiąt). Według tradycji jest to praca 70 uczonych, którzy na rozkaz Ptolemeusza (III w.p.n.e.) w ciągu 70 dni dokonali w Aleksandrii przekładu tekstu hebrajsko-aramejskiego dla Żydów (tylko Stary Testament). Przekładem całej Biblii na język łaciński jest Wulgata (łac. vulgata versio wersja popularna). Przekładu tego dokonał św. Hieronim w IV w n.e. Przekład ten obowiązywał w kościele rzymskokatolickim i został oficjalnie uznany za natchniony na soborze trydenckim w XVI w. W dobie reformacji i zmian w kościele katolickim zaistniało zapotrzebowanie na przekłady Biblii na języki narodowe. Kolejne tłumaczenia Biblii na język polski:
- Biblia królowej Zofii (XV w.) zwana szaroszpatacką (od miejsca znalezienia – Węgry).
- Biblia Leopolity – 1561 r.
- Biblia Jakuba Wujka, najpierw NT w 1593 r., a całość w 1599 r. obowiązywała do 1960 r. Tłumaczenie z Wulgaty.
- Biblia Tysiąclecia – 1965 r. tłumaczona z języków oryginalnych przez około 40 biblistów. Powstała z okazji 1000-lecia chrztu Polski. Tłumaczona przez Benedyktynów Tynieckich, z języków oryginalnych.
Istniały również przekłady Biblii wśród innych wyznań. Najpopularniejsze to:
- Biblia brzeska – 1563 r. (kalwini)
- Biblia nieświecka – 1572 r. (ariańsko – socyniańska), autorstwa Szymona Budny
- Biblia gdańska – 1632 r. (luteranie, kalwini i bracia czescy)
Dotychczas Biblię przetłumaczono na około 1200 języków i narzeczy. Ĺťadne inne arcydzieło nie było tyle razy przetłumaczone.